006. EL EN’AM

Surja 6:  El En’am (mekase) 165 ajete

Me emrin e Allahut,

të Gjithëmëshirshmit, Mëshiruesit!

1. Lavdia e plotë i qoftë vetëm Allahut, që krijoi qiejt dhe Tokën, vendosi errësirat e dritën. Megjithatë, mohuesit sajojnë zota të tjerë si të barabartë me Zotin e tyre.
2. Është Ai që ju krijoi nga balta, pastaj caktoi një afat për ju dhe një afat që e di Ai. Por sërish ju dyshoni!
3. Ai është i Adhuruari në qiej dhe në Tokë. Ai i di fshehtësitë tuaja dhe ato që shfaqni haptazi; Ai di gjithçka që ju veproni.
4. Sa herë që u vjen ndonjë nga shenjat e Zotit të tyre, ata i kthejnë shpinën.
5. Ata e mohojnë të vërtetën kur u vjen, por shpejt do ta shohin atë që e tallnin.
6. A nuk shohin ata se sa breza para tyre i shkatërruam, atyre që Ne u mundësuam në Tokë çfarë nuk ju kemi mundësuar juve? Ne u lëshonim atyre shi të bollshëm nga qielli dhe kishim bërë që ndër ta të rridhnin lumenj, por për shkak të gjynaheve të tyre, i shkatërruam dhe sollëm të tjerë.
7. Edhe sikur të të zbrisnim një libër të shkruar në letër, e ata ta preknin atë me duart e tyre, mohuesit sërish do të thoshin: “Kjo nuk është tjetër, por veçse një magji e qartë!”.
8. Ata thonë: “Përse të mos zbresë me atë një engjëll?!” Por nëse Ne do të zbrisnim një engjëll, çështja do të merrte fund dhe atyre nuk do t’u jepej afat.
9. Sikur atë ta bënim engjëll, përsëri do ta sillnim tek ju në formë njeriu, e kështu do t’ua ngatërronim atyre atë që ata ia ngatërruan vetes së vet.
10. Edhe të dërguarit e tjerë para teje janë përqeshur, por mbi ata që përqeshën u bë realitet ai që ata tallnin.
11. Thuaju: “Ecni nëpër tokë e shihni se si qe përfundimi i gënjeshtarëve!”
12. Thuaj: “Kujt i përket gjithçka që gjendet në qiej dhe në Tokë?” Thuaj: “Vetëm Allahut!”. Ai ia ka bërë detyrim Vetes mëshirën. Ai patjetër do t’ju tubojë në Ditën e Gjykimit, për të cilën nuk ka dyshim. Ata që e humbin vetveten, ata nuk besojnë.
13. Vetëm e Tij është gjithçka që pushon e lëviz, natën e ditën. Ai është Gjithëdëgjues e i Gjithëditur.
14. Thuaj: “A të pranoj mbrojtës tjetër veç Allahut, Krijuesit të qiejve dhe të Tokës, i Cili ushqen të tjerët dhe Vetë nuk ushqehet?” Thuaj: “Unë jam i urdhëruar të jem i pari që bindem dhe që të mos bëhem kurrsesi nga idhujtarët.”
15. Thuaj: “Vërtet, unë i frikësohem dënimit të Ditës së Madhe, nëse nuk i përulem Zotit tim!”
16. Atë që shpëtohet nga dënimi i asaj dite, vërtet Ai e ka mëshiruar. Ky është shpëtimi i vërtetë.
17. Nëse Allahu të godet me ndonjë të keqe, s’ka kush që ta largojë atë veç Tij, e nëse të dhuron ndonjë të mirë, pa dyshim që Ai është i fuqishëm për gjithçka.
18. Ai është Sunduesi sipër robërve të Tij. Ai është i Urti, i Gjithëdijshmi.
19. Thuaj: “Kush është Ai që e ka dëshminë më të fortë?” Thuaj: “Allahu është dëshmues mes meje dhe jush. Mua më është shpallur ky Kuran, që me të t’ju tërheq vërejtjen juve dhe atij që i komunikohet. Vallë, ju po dëshmoni se, veç Allahut, ka edhe zota të tjerë?!” Thuaj: “Unë nuk dëshmoj!” Ai është vetëm Një i adhuruar, i vetëm, dhe unë distancohem nga ajo që ju adhuroni!”
20. Ata të cilëve Ne u dhamë Libër, e njohin atë sikurse njohin bijtë e tyre. Këta janë ata të cilët kanë shkatërruar vetveten, prandaj nuk besojnë.
21. Kush është më mizor se ai që shpif ndaj Allahut apo i quan gënjeshtra shpalljet e Tij? Sigurisht, shpifësit dhe gënjeshtarët nuk kanë shpëtim.
22. Përkujto ditën kur Ne i tubojmë të gjithë dhe do t’u themi idhujtarëve: “Ku janë idhujt tuaj, që pretendonit se ishin ortakë të Allahut?”
23. Atëherë, atyre s’u mbetet përgjigje tjetër, përveçse të thonë: “Betohemi në Allahun, Zotin tonë, se ne nuk ishim idhujtarë!”
24. Shih se si gënjejnë për veten dhe se si iu humbasin idhujt!
25. Ka prej tyre që të dëgjojnë, por Ne kemi krijuar mbulesë mbi zemrat e tyre, që të mos e kuptojnë atë. Veshët ua kemi bërë të shurdhët. Edhe sikur të shohin të gjitha faktet, ata nuk besojnë. Kur vijnë te ti që të polemizojnë, mohuesit thonë: “Kjo nuk është gjë tjetër, vetëm se përrallë e vjetër!”
26. Ata ndalojnë të tjerët nga ai dhe vetë largohen prej atij. Por me këtë, ata shkatërrojnë veç veten e tyre, por nuk e kuptojnë.
27. Eh, sikur t’i shihje ata, kur, të ndalur pranë Zjarrit, do thonë: “Ah, sikur të ktheheshim, që të mos mohojmë faktet e Zotit tonë e të bëhemi besimtarë!”
28. Jo, atyre u del në shesh ajo që më parë e mbanin fshehur. Edhe sikur të ktheheshin, ata do ta kryenin sërish atë që u është ndaluar. S’ka dyshim se ata janë gënjeshtarë.
29. Ata thonë: “Veç jetës sonë në këtë botë, nuk ka gjë tjetër. Ne nuk do të rigjallemi.”
30. Eh, sikur t’i shihje ata kur të ndalen para Zotit të tyre e t’u thuhet: “A nuk është i vërtetë ky tani?” Ata do thonë: “Po, për Zotin tonë!” U thuhet: “Shijojeni atëherë dënimin, për shkak të mohimit që i bënit!”
31. Ata që e mohojnë takimin me Allahun, pa dyshim që janë të humbur. Kur Ora t’u vijë befas, ata do të thonë: “Të mjerët ne, për ato që i neglizhuam!” Dhe në shpinë do të bartin gjynahet e veta. Sa e shëmtuar është ajo që do të bartin!
32. Jeta e kësaj bote nuk është gjë tjetër veçse lojë e dëfrim. Nuk ka dyshim se bota tjetër është më e mirë për të devotshmit. A nuk logjikoni?
33. Ne dimë se ty të brengos ajo që ata thonë. Ata, në të vërtetë, nuk të mohojnë ty, por ata keqbërës mohojnë me forcë argumentet e Allahut.
34. Edhe para teje janë mohuar shumë të dërguar, por ata duruan mohimin dhe u torturuan, derisa u erdhi ndihma Jonë. Askush nuk mund t’i ndryshojë fjalët e Allahut. Tashmë, ty të kanë ardhur disa nga ngjarjet e të dërguarve.
35. Nëse refuzimi i tyre të është bërë brengë e madhe, kërkoje atëherë, nëse ke mundësi, ndonjë vrimë në tokë ose shkallë në qiell e t’u sjellësh atyre ndonjë argument. Po të kishte dashur Allahu, do t’i kishte bashkuar në rrugë të drejtë. Kështu, mos u bëj si injorantët!
36. Vetëm ata që dëgjojnë i përgjigjen ftesës. Allahu do t’i ringjallë të vdekurit, të cilët do të kthehen tek Ai.
37. Ata thonë: “Përse nuk i zbret atij ndonjë mrekulli nga Zoti i tij?” Thuaju: “S’ka dyshim se Allahu ka fuqi të zbresë një mrekulli, por shumica e tyre nuk e dinë këtë.
38. Të gjitha gjallesat në Tokë dhe të gjithë shpendët, që fluturojnë me dy krahë, të gjithë janë të ndarë në bashkësi, ashtu sikurse edhe ju. Asgjë nuk kemi lënë pa përmendur në Libër. Në fund, te Zoti i tyre do të tubohen të gjithë.
39. Ata që mohojnë shpalljet Tona janë shurdhë e memecë, të përhumbur në errësira. Allahu e lë në humbje atë që Ai dëshiron dhe vë në rrugë të drejtë atë që Ai dëshiron.
40. Thuaju: “Nëse ju vjen dënimi i Allahut ose ju vjen Ora, vallë, a do të thërrisnit për ndihmë dikë tjetër veç Allahut? Më thoni, nëse jeni të sinqertë!
41. Përkundrazi! Vetëm Atij do t’i luteshit dhe, po të donte, Ai do t’jua largonte atë për të cilën i luteni, e ju do t’i harronit ata që ia shoqëronit.”
42. Ne kemi çuar të dërguar edhe në popujt para teje. Ne i dënuam ata me skamje e mjerim, që të nënshtroheshin.
43. Përse nuk u nënshtruan ata pasi u erdhi dënimi Ynë? Sepse zemrat e tyre ishin të ngurta dhe Shejtani ua hijeshoi atë që bënin.
44. Meqë ata shpërfillën porositë, Ne u hapëm dyert e çdo gjëje dhe, kur ata po gëzonin për ato që iu ishin dhënë, i zumë në befasi, e ata mbetën të pashpresë.
45. Kështu u zhduk mbeturina e fundit e popullit mizor. Falënderimi i qoftë Zotit të botëve!
46. Thuaj: “Nëse Allahu ua merr të dëgjuarit e shikimin dhe pastaj ua mbyll zemrat, atëherë cili zot tjetër, veç Allahut, do t’ua japë ato?” Shih se si ua sqarojmë faktet, por sërish ata nuk ua vënë veshin!
47. Thuaj: “Më tregoni, nëse dënimi i Allahut ju vjen befas ose me parashenja, vallë, a shkatërrohet tjetërkush, veç popullit të padrejtë?”
48. Ne i kemi sjellë të dërguarit veçse si përgëzues dhe qortues. Ata që besojnë dhe përmirësohen, ata nuk kanë as frikë e as brenga.
49. Ata që mohojnë faktet Tona do t’i përfshijë dënimi, sepse ata kalojnë kufijtë.
50. Thuaju: “Unë nuk ju them se kam në zotërim depot e Allahut, as nuk pretendoj se i di fshehtësitë, e as nuk ju them se jam melek. Unë ndjek vetëm atë që më shpallet.” Thuaju: “A është njëlloj i verbëri me atë që sheh? A nuk mendoni?”
51. Paralajmëroji nëpërmjet tij ata që i frikësohen daljes para Zotit të tyre, me qëllim që të ruhen, sepse, veç Tij, ata nuk do të kenë mbrojtës tjetër apo ndërmjetës.
52. Mos i largo ata që adhurojnë Zotin e tyre mëngjes e mbrëmje, me sinqeritet ndaj Tij. Ti nuk mban përgjegjësi për asnjë nga veprat e tyre, ashtu si edhe ata nuk mbajnë përgjegjësi për veprat e tua. Nëse i largon ata, do të bëhesh si të padrejtët!
53. Kështu i sprovojmë Ne disa me disa të tjerë, derisa të thonë: “Vallë, këta janë ata që përzgjodhi Allahu mes nesh dhe u dhuroi?!” Po a nuk është Allahu më i Dituri, për ata që janë mirënjohës?!
54. Kur të vijnë tek ti ata që i besojnë ajetet Tona, thuaju: “Selamun alejkum! Zoti juaj ia bëri detyrë Vetes së Vet mëshirimin. Nëse ndonjëri prej jush bën ndonjë të keqe pa e ditur, e pastaj pendohet dhe përmirësohet, s’ka dyshim se Allahu është Falës dhe Mëshirues.
55. Kështu i sqarojmë Ne argumentet, në mënyrë që të dalë në shesh rruga e kriminelëve.
56. Thuaj: “Unë jam ndaluar të adhuroj ata që ju i adhuroni krahas Allahut!” Thuaj: “Unë nuk i ndjek dëshirat tuaja, sepse atëherë do të isha i humbur e jo prej të udhëzuarve!”
57. Thuaj: “Unë kam provë të qartë nga Zoti im, ndërsa ju e mohoni atë. Ai që ju e kërkoni me ngut, nuk është në dorën time. Gjykimi për gjithçka i takon vetëm Allahut: Ai rrëfen të vërtetën dhe Ai është më i miri i gjykuesve!”
58. Thuaj: “Sikur të ishte në dorën time ai për të cilin nguteni, çështja mes meje dhe jush do të kishte e përfunduar. Allahu është i gjithëditur për mizorët.”
59. Çelësat e fshehtësive janë vetëm tek Ai dhe ato nuk i di askush tjetër veç Tij. Ai di çfarë ka në tokë dhe në det. Ai di për çdo gjethe që bie. Nuk ka kokërr në thellësi të Tokës, s’ka të njomë dhe s’ka të thatë, që nuk është në Librin e qartë.
60. Është Ai që jua merr shpirtrat natën dhe e di mirë atë që keni vepruar ditën. Më pas, Ai ju ngjall në të, për të vazhduar deri në afatin e caktuar. Pastaj, tek Ai do të ktheheni, i Cili do t’ju njoftojë për atë që keni vepruar.
61. Ai është Sunduesi mbi robërit e Vet. Ai dërgon roje për ju, e kur ndonjërit prej jush i vjen vdekja, të dërguarit Tanë ia marrin shpirtin, dhe ata kurrë nuk bëjnë lëshime.
62. Pastaj të gjithë do të kthehen tek Allahu, te Sunduesi i tyre i vërtetë. Vetëm Atij i takon sundimi, dhe Ai është më i shpejti në llogari.
63. Thuaj: “Kush ju shpëton prej errësirave të Tokës e të detit, kur ju e lusni Atë haptas e fshehtas: “Nëse Ai na shpëton prej kësaj, ne do të jemi mirënjohës?!””
64. Thuaj: “Allahu ju shpëton prej tyre dhe nga çdo brengë tjetër. Megjithatë, ju adhuroni të tjerë krahas Tij!”
65. Thuaj: “Ai është i Plotfuqishëm t’ju sjellë një dënim prej së larti ose prej së poshti, nën këmbët tuaja, ose t’ju ndajë në grupe e të luftoni njëri-tjetrin.” Shih se si i sqarojmë faktet, në mënyrë që ata të kuptojnë!
66. Populli yt e konsideron atë (Kuranin) si gënjeshtër, ndonëse ai (Kurani) është vetë e vërteta. Thuaj: “Unë nuk jam rojtari juaj”.
67. Çdo lajm ka afatin e vet të realizimit, dhe ju do ta kuptoni më vonë.
68. Kur i sheh që nënçmojnë ajetet Tona, largohu prej tyre, derisa të kalojnë në bisedë tjetër. Nëse shejtani të bën të harrosh, atëherë kur të kujtohesh, mos rri më me njerëz të padrejtë!
69. Ata që janë të devotshëm ndaj Allahut nuk kanë kurrfarë përgjegjësie për veprat e mohuesve, por ky është një përkujtim, me shpresë që ata të ruhen.
70. Largohuni prej atyre që e marrin fenë e vet si lojë e dëfrim, të mashtruar nga jeta e kësaj bote. Ti përkujto me këtë (Kuranin), që njeriu të mos bjerë viktimë e pashpresë e asaj që ka vepruar. Ata nuk do të kenë ndihmues përveç Allahut dhe as ndërmjetësues! Edhe sikur të japin çdo lloj shpagimi, ai nuk do t’u pranohet. Këta janë ata që ranë viktima të pashpresa të veprave që punuan. Ata do të kenë si pije ĥamim dhe dënim të dhimbshëm, për shkak të mosbesimit.
71. Thuaj: “A të adhurojmë veç Allahut diçka që nuk na sjell as dobi, as dëm dhe të bëjmë prapa, pasi Allahu na udhëzoi?! Atëherë do të bëheshim si ai, të cilin shejtanët e kanë humbur në tokë, duke e lënë të hutuar.” Ai ka shokë, që e thërrasin në rrugë të drejtë: “Eja te ne!” Thuaj: “I vetmi udhëzim është udhëzimi i Allahut, dhe ne jemi urdhëruar që t’i dorëzohemi vetëm Zotit të botëve!”
72. Përkryejeni namazin dhe kini frikë prej Tij. Allahu është Ai tek i Cili do të tuboheni.
73. Është Ai që i krijoi qiejt dhe Tokën me qëllim të caktuar. Frikësojuni ditës kur Ai do të thotë: “Bëhu!” dhe ajo bëhet. Fjala e Tij është e vërtetë dhe vetëm Atij i takon sundimi ditën kur i fryhet Surit. Ai është i Gjithëdituri për të fshehtën dhe të dukshmen. Ai është i Urti, që çdo gjë e di me hollësi.
74. Përkujtoni kur Ibrahimi i tha babait të vet, Azerit: “Vallë, statujat po adhuron si zota?! Unë po shoh që ti dhe populli yt jeni në humbje të sigurt.”
75. Kështu i mundësuam Ibrahimit të shihte mbretëritë e qiejve e të Tokës, për t’u bërë edhe më i bindur.
76. Kur atë e mbuloi nata, ai pa një yll dhe tha: “Ky është Zoti im!”. Por kur ai u zhduk, tha: “Unë nuk i dua ata që humbin!”.
77. Kur e pa Hënën të porsalindur tha: “Ky është Zoti im! Por kur ajo perëndoi, tha: “Nëse Zoti im nuk më udhëzon, unë do të jem prej njerëzve të humbur!”
78. Kur e pa Diellin të lindur, tha: “Ky është Zoti im. Ky është më i madh!” Por kur ai perëndoi, tha: “O populli im, unë distancohem nga idhujtaria juaj!
79. Unë i përkushtohem vetëm Atij që krijoi qiejt e Tokën, me besim të drejtë. Unë nuk jam prej idhujtarëve!”
80. Kur populli i tij polemizoi me të, ai tha: “Polemizoni me mua rreth Allahut, pasi Ai më udhëzoi?!” Unë nuk iu frikësohem idhujve tuaj, por vetëm Zotit tim, nëse ai dëshiron diçka. Zoti im ka përfshirë me dijen e Tij çdo gjë. A nuk logjikoni?
81. E si t’u frikësohem idhujve tuaj, ndërsa ju nuk frikësoheni për atë që adhuroni veç Allahut, pa pasur kurrfarë argumenti?! Cilës palë i takon të jetë e sigurt, nëse vërtet e dini?”
82. Atyre që besuan dhe besimin e tyre nuk e ngatërruan me padrejtësi, atyre u takon të jenë të sigurt dhe ata janë në rrugë të drejtë.
83. Këto janë shenjat Tona, të cilat ia dhamë Ibrahimit kundër popullit të tij. Ne ngremë në shkallë të lartë atë që duam. Pa dyshim, Zoti yt është i Urtë e i Gjithëdijshëm.
84. falëm atij Is’hakun dhe Jakubin dhe secilin prej tyre e udhëzuam. Më parë patëm udhëzuar edhe Nuhun. Edhe nga pasardhësit e tij udhëzuam Davudin, Sulejmanin, Ejjubin, Jusufin, Musain dhe Harunin. Kështu i shpërblejmë bamirësit.
85. Edhe Zekerijan, Jahjan, Isain dhe Ilijasin. Të gjithë ishin prej të mirëve të përsosur.
86. Edhe Ismailin, Eljesanë, Junusin dhe Lutin. Të gjithë këta i veçuam mbi njerëzit e tjerë.
87. Edhe shumë prej prindërve, pasardhësve dhe vëllezërve të tyre i zgjodhëm dhe i udhëzuam në rrugën e vërtetë.
88. Ky është udhëzimi i Allahut, me të cilin udhëzon kë të dojë nga robërit e Tij. Nëse do të bënin idhujtari, atëherë do të asgjësohej çdo vepër e tyre.
89. Këta janë ata që Ne u dhamë Librin, urtësinë e pejgamberinë. E nëse këta refuzojnë, Ne e kemi siguruar atë me një popull që nuk e refuzon.
90. Këta ishin ata të cilët Allahu i udhëzoi në rrugë të drejtë, ndaj me udhëzimin e tyre udhëhiqu. Thuaj: “Unë nuk kërkoj për këtë ndonjë shpërblim prej jush. Ky është veçse një këshillë për mbarë njerëzimin.”
91. Ata nuk e madhëruan Allahun ashtu si e meriton kur thanë: “Allahu nuk i shpalli gjë askujt!” Thuaj: “Kush e zbriti Librin, me të cilin erdhi Musai? Atë që ishte dritë e udhërrëfyes për njerëz? Atë që ju e keni shpërndarë në fletë, duke shfaqur disa prej tyre, por duke fshehur pjesën më të madhe të tyre? Juve ju mësua ajo që nuk e dinit, as ju e as prindërit tuaj. Thuaj: “Allahu”. Mandej, lëri ata që luajnë në kotësinë e tyre.
92. Edhe ky është një libër që e zbritëm Ne. Ai është i begatshëm dhe vërtetues i shpalljeve të mëparshme. Ne e shpallëm për të paralajmëruar nënën e qyteteve dhe ata përreth saj. Ata që e besojnë ahiretin, e besojnë edhe atë. Të tillët janë të rregullt me namazin e tyre.
93. E kush është gjynahqar më i madh sesa ai që trillon gënjeshtra ndaj Zotit, ose thotë: “Mua më vjen Shpallje”, ndërkohë që nuk i shpallet asgjë. Ose ai që thotë: “Do të thur diçka të ngjashme me atë që ka zbritur Allahu”?! Eh, sikur t’i shihje mizorët kur janë në agoni të vdekjes, ndërsa engjëjt kanë shtrirë duart e veta e u thonë: “Shpëtojeni veten tani! Vuani tani dënimin përçmues, për shkak se ju thoshit të pavërteta për Allahun dhe ndaj shenjave të Tij tregoheshit kryeneçë!
94. Tashmë ju na vini një nga një, ashtu si ju krijuam së pari, duke lënë pas vetes ato që ju patëm dhënë. Nuk po shohim të jenë me ju ndërmjetësit tuaj, për të cilët pretendonit se ishin ortakët e Allahut. Pa dyshim, sot është këputur çdo lidhje mes jush dhe ka humbur gjithçka që ju shpresonit.”
95. S’ka dyshim, Allahu është zbërthyesi i farës dhe i bërthamës. Ai nxjerr të gjallin nga i vdekuri dhe Ai është nxjerrësi i të vdekurit nga i gjalli. Ky është Allahu, prandaj pse devijoni?
96. Ai është Krijuesi i dritës së mëngjesit. Natën e bëri kohë pushimi, kurse Diellin dhe Hënën për llogaritjen e kohës. Ky është caktim i Krenarit, të Gjithëdijshmit.
97. Është Ai që i krijoi yjet për ju. Nëpërmjet tyre, ju orientoheni nëpër errësira, kur jeni në tokë ose në det. Vërtet, Ne i kemi shpjeguar plotësisht ajetet Tona për njerëzit që dinë të mendojnë.
98. Është Ai që ju krijoi prej një njeriu të vetëm. Aty jetoni dhe nën të do të prisni. Ne ua shpjegojmë shenjat njerëzve që dinë të kuptojnë.
99. Është Ai që lëshon shiun nga lart, nëpërmjet të cilit nxjerr çdo lloj bime, prej të cilave Ne nxjerrim të gjelbrën dhe prej saj kokrra të dendura në kallinj. Nga pemët e hurmës dhe sythat e tyre nxjerrim kalaveshë që varen poshtë e afër. Ne nxjerrim edhe kopshte me hardhi, ullinj e shegë të ngjashme, por sërish të larmishme. Vështroni frutat e tyre kur formohen e piqen. Me të vërtetë, në të gjitha këto ka fakte për njerëzit që besojnë.
100. Ata i konsiderojnë xhindët si ortakë të Allahut, kur, në të vërtetë, Ai i ka krijuar ata. Duke mos patur aspak dituri, ata shpifin se Ai ka djem e vajza. I pastër dhe i lartësuar është Madhëria e Tij e lartë.
101. Është Ai që krijoi qiejt dhe Tokën. E si do të ketë Ai fëmijë, kur nuk ka bashkëshorte? Ai ka krijuar çdo gjë dhe është i dijshëm për gjithçka.
102. Ky është Allahu, Zoti juaj. Nuk ka të adhuruar me meritë, përveç Tij. Ai është Krijuesi i çdo gjëje, prandaj vetëm Atë adhuroni! Ai përkujdeset për gjithçka.
103. Atë nuk mund ta përfshijnë shikimet, por është Ai që i përfshin shikimet. Ai është shumë i Butë dhe hollësisht i Ditur.
104. Tashmë ju kanë ardhur ajete të qarta nga Zoti i juaj. Kush i sheh, ai e ka për veten e vet, e kush mbyll sytë, ai i bën dëm vetes. Unë nuk jam rojtari juaj!
105. Kështu, Ne ta kemi shtjelluar në imtësi Shpalljen, saqë ata të thonë ty: “Ti i ke mësuar këto” dhe, gjithashtu, që t’ia bëjmë të qartë një populli që di ta bëjë dallimin.
106. Prandaj, ti pasoje atë që të shpallet nga Zoti yt! Nuk ka të adhuruar tjetër me meritë përveç Tij. Distancohu prej idhujtarëve!
107. Sikur të donte Allahu, ata nuk do të ishin idhujtarë. Ne nuk të bëmë rojtar të tyre dhe ti nuk je përgjegjës për ta.
108. Mos ua shani ata (idhujt), të cilëve ata iu luten krahas Allahut, sepse ata mund të shajnë Allahun, nga armiqësia dhe padituria e tyre. Çdo populli, Ne ia kemi zbukuruar veprimet e veta, mandej kthimin e kanë te Zoti i tyre, i Cili do t’i shpërblejë për çdo gjë që veprojnë.
109. Ata betohen fuqishëm në Allahun se, nëse u vjen ndonjë mrekulli, do ta besojnë. Thuaju: “Çështja e mrekullive është e Allahut”. E ku mund ta dini ju, por edhe sikur t’u vijnë ato, ata përsëri nuk do t’i besojnë.
110. Ne ua largojmë zemrat dhe shikimet atyre, ashtu sikurse ata nuk e besuan atë për herë të parë, dhe i lëmë të bredhin të hutuar në shfrenimin e tyre, që të tejkalojnë kufijtë.
111. Edhe sikur t’u dërgonim engjëjt, t’i bënim të vdekurit t’u flisnin atyre dhe t’i tubonim të gjitha gjërat para tyre, ata përsëri nuk do të besonin, nëse Allahu nuk do të donte; por shumica e tyre janë të paditur.
112. Çdo pejgamberi Ne i bëmë armiq prej shejtanëve njerëz dhe xhindë, që inspirojnë njëri-tjetrin me fjalë të bukura e mashtrime. Sikur të donte Zoti yt, ata nuk do të vepronin ashtu, por ti lëri ata dhe trillimet e tyre.
113. Le të anojnë andej zemrat e atyre që nuk besojnë botën e ardhshme dhe që kënaqen me të (mosbesimin), duke u ngarkuar kështu me atë që janë duke u ngarkuar.
114. Vallë, a të kërkoj ligjvënës tjetër veç Allahut, kur është Ai që jua zbriti Librin qartësues? Ata që u kemi dhënë Libër e dinë mirë se ai është zbritur prej Zotit tënd me të vërtetën, prandaj mos u bëj prej atyre që dyshojnë.
115. Fjalët e Zotit tënd janë plot vërtetësi dhe plot drejŧësi. S’ka kush që të ndryshojë fjalët e Tij. Ai është Gjithëdëgjues e Gjithëshikues.
116. Në qoftë se u bindesh shumicës në tokë, ata do të të devijojnë nga rruga e Allahut. Ata ndjekin veçse supozime dhe nuk bëjnë gjë tjetër, por veçse gënjejnë.
117. S’ka dyshim, Zoti yt e di më së miri për atë që është larguar nga rruga e Tij dhe Ai është më i dijshmi për të udhëzuarit.
118. Hani vetëm atë mish gjatë therjes së të cilit është përmendur emri i Allahut, nëse vërtet jeni besimtarë të shpalljeve të Tij.
119. E përse të mos e hani atë që është therur duke u përmendur emri i Allahut, kur Ai tashmë jua ka shpjeguar plotësisht atë që është e ndaluar për ju, përveçse kur jeni të detyruar?! Vërtet, të shumë janë ata që, me pasionet e tyre të shfrenuara, i devijojnë të tjerët nga e vërteta, duke mos pasur aspak dituri. Pa dyshim, Zoti yt e di më së miri për ata që i shkelin kufijtë.
120. Lërini gjynahet, si të haptat, ashtu edhe të fshehtat! Ata që bëjnë gjynahe do të ndëshkohen për atë që kanë bërë.
121. Dhe mos hani nga mishi që nuk është therur duke përmendur emrin e Allahut! Me të vërtetë, ky është gjynah! Pa dyshim, shejtanët i nxisin miqtë e tyre që të polemizojnë me ju. Nëse ju u bindeni atyre, atëherë do të jeni si ata!
122. Vallë, a është njëlloj ai që ishte i vdekur, por që Ne e ngjallëm e i dhamë dritë, me të cilën ecën mes njerëzve, me atë që ka mbetur në errësira e nuk mund të dalë prej tyre? Kështu u janë zbukuruar mohuesve veprimet e tyre.
123. Kështu, në çdo qytet Ne kemi bërë që kriminelët e mëdhenj të ngrenë kurthe. Mirëpo, me kurthet e tyre, ata godasin veç vetveten, por nuk e ndiejnë.
124. Kur u vjen ndonjë shenjë, ata thonë: “Nuk kemi për të besuar kurrë, derisa neve të na jepet diçka e ngjashme me atë që iu është dhënë të dërguarve të Allahut.” Por Allahu e di më mirë se kujt ia dhuron Shpalljen e Vet. Ata që bëjnë krime do t’i godasë poshtërimi para Allahut dhe dënimi i fortë, për shkak të kurtheve që ngrenë.
125. Atë që Allahu dëshiron ta udhëzojë, ia zgjeron zemrën për Islamin. Ndërsa atë që dëshiron ta lërë të humbur, ia bën gjoksin të ngushtë e të rënduar, si të ishte duke u ngjitur në qiell. Kështu lëshon Allahu dënimin mbi ata që nuk besojnë.
126. Kjo është rruga e drejtë e Zotit tënd. Ne i shpjeguam qartë ajetet për njerëz që përkujtojnë.
127. Për ta është përgatitur Vendi i Paqes te Zoti i tyre. Ai është i Dashuri i tyre, për ato vepra që ata bëjnë.
128. Ditën kur Ai do t’i tubojë të gjithë, do t’u thotë: “O grumbull i xhindëve, ju e tepruat shumë në devijimin e njerëzve!” Ndërsa njerëzit që ishin miq të tyre do të thonë: “Zoti ynë, ne u kënaqëm me njëri-tjetrin dhe e arritëm afatin tonë, të cilin Ti na e kishe caktuar!” Allahu do të thotë: “Zjarri është vendi juaj! Ju do të jeni përjetësisht në të, veç nëse dëshiron Allahu.” Vërtet, Zoti yt është i Urtë e i Gjithëdijshëm.
129. Kështu, disa mizorë Ne i bëjmë sundues mbi të tjerë, për shkak të asaj që veprojnë.
130. “O grumbull i xhindëve dhe i njerëzve! A nuk ju erdhën nga mesi juaj të dërguar, që t’ju tregonin argumentet e Mia dhe t’ju paralajmëronin për takimin e kësaj dite?” Ata do thonë: “Po, dëshmojmë kundra vetes sonë!”. Ata i mashtroi jeta e kësaj bote, prandaj do dëshmojnë kundra vetvetes, se vërtet kundërshtonin.
131. Kjo ndodh, sepse Zoti yt kurrë nuk e shkatërron një vend për krimet e tij, nëse banorët e tij janë të pa paralajmëruar.
132. Por për secilin ka shkallë, sipas veprave të veta. Allahu nuk është i pavëmendshëm ndaj veprimeve të tyre.
133. Zoti yt është i Pasuri, Zotëruesi i Mëshirës. Nëse Ai dëshiron, ju zhduk ju dhe sjell pas jush çfarë të dojë, ashtu sikurse ju solli ju nga pasardhësit e popujve të tjerë.
134. Ajo që iu është premtuar patjetër do të vijë, e ju nuk mund t’i shmangeni asaj.
135. Thuaj: “O populli im! Vazhdoni në ato që jeni duke bërë, e unë do të vazhdoj në atë që jam duke bërë, por më vonë do ta mësoni se kujt do t’i takojë e ardhmja e lavdishme.” Sigurisht që zullumqarët nuk kanë për të gjetur shpëtim.
136. Nga të lashtat e nga kafshët shtëpiake që Ai ka krijuar, ata ndanin një pjesë për Allahun dhe thoshin: “Kjo është për Allahun, ndërsa kjo është për idhujt tanë”. Ajo që ishte për idhujt, nuk duhet të shkonte për Allahun, ndërsa ajo që veçohej për Allahun, mund të shkonte për idhujt e tyre. Sa i shëmtuar ishte ky gjykim i tyre!
137. Shumicës së idhujtarëve, idhujt ua hijeshuan vrasjen e fëmijëve të tyre, për t’i devijuar dhe për t’ua pështjelluar besimin. Po të dëshironte Allahu, ata nuk do ta bënin atë, prandaj lëri ata dhe trillimet e tyre.
138. Ata thoshin: “Këto kafshë dhe këto bimë janë të ndaluara, e nuk mund të ushqehemi me to, përveç ata të cilëve ne ua lejojmë; këto janë kafshë që është e ndaluar t’u hipet; këto janë kafshë që nuk theren me ‘bismilah’.” Të gjitha këto ishin shpifje ndaj Tij, prandaj Ai do t’i ndëshkojë për shpifjet e tyre.
139. Ajo që gjendet në barkun e këtyre bagëtive, u përket vetëm meshkujve tanë, kurse për gratë tona janë të ndaluara”. Por, nëse lindnin të ngordhura, ata të gjithë (burra e gra) ishin pjesëmarrës në të. Ai do t’i ndëshkojë ata për këtë lloj gjykimi. Ai është vërtet i Urtë e i Gjithëdijshëm.
140. S’ka dyshim se kanë dështuar keq ata që kanë vrarë fëmijët e tyre nga mendjelehtësia e padituria dhe, duke trilluar ndaj Zotit, kanë bërë të ndaluar atë që Zoti u ka falur. Ata i janë shmangur rrugës së drejtë dhe nuk janë të udhëzuar.
141. Është Ai që krijoi kopshte vreshtash të larta dhe të shtruara, hurma dhe drithëra me shije të ndryshme, ullinj dhe shegë, të ngjashme, por të larmishme. Hani nga frutat e tyre kur të piqen, ndërsa ditën e vjeljes së frutave, jepni pjesën që është e detyrueshme! Mos e teproni, se Ai nuk i do tepruesit.
142. Nga kafshët, disa i krijoi për ngarkesë dhe disa për mish. Hani nga ato që ju ka dhuruar Allahu, e mos ndiqni hapat e Shejtanit, sepse ai është armiku juaj i betuar.
143. Janë tetë lloje bagëtish: dy lloje dhensh (lloji femër e ai mashkull) dhe dy lloje dhish (femër e mashkull). Thuaj: “A janë ndaluar meshkujt apo femrat e këtyre, apo ajo që mbajnë në bark femrat?” Më tregoni, pra, me dije të saktë, nëse ato që thoni janë të vërteta!
144. Edhe nga devetë janë dy lloje dhe nga lopët dy lloje. Thuaj: “A janë ndaluar meshkujt apo femrat, apo ajo që mbajnë në bark femrat?” Mos vallë ishit dëshmitarë kur Allahu vendosi këto rregulla?” E kush është më i padrejtë se ai që trillon gënjeshtra ndaj Allahut për t’i devijuar njerëzit nga padija e tyre. Pa dyshim, Allahu nuk i udhëzon në rrugë të drejtë të padrejtët.
145. Thuaj: “Në Shpalljen që më është dhënë nuk po gjej ushqime të ndaluara, veç: mishit të ngordhur, gjakut që derdhet vrullshëm dhe mishit të derrit, të cilët janë të ndyrë; dhe mishit të therur jo në emër të Allahut, që është shkelje e kufijve të Tij. E për atë që është i detyruar të hajë nga këto, por duke mos pasur për qëllim shijimin dhe duke mos e tepruar, Zoti yt është Falës e Mëshirues.
146. Jehudëve u ndaluam çdo kafshë njëthundrake. Për sa u përket lopëve dhe deleve, u ndaluam dhjamin e tyre, veç atij në shpinën dhe në zorrët e tyre dhe atij të përzier me kockat. Këtë e vendosëm si ndëshkim ndaj shfrenimit të tyre. Nuk ka dyshim që Ne themi të vërtetën.
147. Në qoftë se ata të mohojnë, thuaju: “Me të vërtetë, Zoti juaj është Mëshirues i Madh, por dënimi i Tij nuk do të sprapset ndaj popullit kriminel!”
148. Idhujtarët do të thonë: “Sikur të donte Allahu, nuk do të ishim idhujtarë as ne e as prindërit tanë, e gjithashtu nuk do të bënim as harame.” Kështu kanë gënjyer edhe ata që ishin para tyre, derisa përjetuan dënimin tonë të ashpër. Thuaju: “A keni ndonjë fakt për të na paraqitur? Ju mbështeteni vetëm në hamendje. Ju, në të vërtetë, vetëm gënjeni!”.
149. Thuaju: “Allahu zotëron argumentin më të plotë dhe, sikur të donte, Ai do t’ju udhëzonte në rrugë të drejtë të gjithëve”.
150. Thuaj: “Sillni dëshmitarë, të cilët të dëshmojnë se Allahu i ndaloi ato.” Nëse duan të bëjnë dëshmi të rreme, ti mos dëshmo bashkë me ta! Kurrë mos shko pas dëshirave të atyre që argumentet Tona i konsiderojnë si gënjeshtra, nuk besojnë jetën e përtejme dhe sajojnë zota të tjerë si të barabartë me Zotin e tyre!
151. “Thuaju: “Ejani t’ju lexoj ato që vërtet jua ka urdhëruar Zoti juaj: Të mos adhuroni asgjë tjetër përveç Tij, të silleni mirë me prindërit, të mos i vrisni fëmijët tuaj për shkak të varfërisë, sepse Ne ju furnizojmë ju dhe ata; të mos u afroheni gjynaheve të hapura apo të fshehta dhe të mos vrisni atë që Allahu e ka ndaluar të vritet, veçse kur e do drejtësia. Këto janë porositë e Tij, që ju të mendoni thellë.
152. Mos iu afroni pasurisë së jetimit, derisa ai të arrijë pjekurinë, veçse në mënyrën më të mirë! Masni dhe peshoni me drejtësi! Ne nuk ngarkojmë asnjë njeri përtej mundësive të veta. Kur të flisni, duhet të jeni të drejtë, edhe kur çështja është për të afërmit tuaj. Plotësojini zotimet që i bëni Allahut! Këto janë porositë e Tij, me qëllim që ju të përkujtoni.
153. Kjo është rruga Ime e drejtë, prandaj përmbajuni asaj, e mos ndiqni rrugë të tjera, të cilat ju largojnë nga rruga e Tij. Këto janë porositë e Tij për ju, në mënyrë që ju të ruheni.”
154. Pastaj Musait i dhamë Librin si plotësim, për ata që ishin vepërmirë e të bindur. Ai ishte sqarues për çdo gjë, udhërrëfyes e mëshirë, që ata të besonin plotësisht se do të takoheshin me Zotin e tyre.
155. Me të vërtetë, edhe ky është një Libër të cilin Ne e zbritëm që të jetë i begatshëm. Përmbajuni mësimeve të tij dhe ruajini kufijtë e tij, që të mëshiroheni.
156. Që të mos thoni: “Libra iu zbritën vetëm dy bashkësive para nesh, kurse ne nuk dinim gjë për librat dhe mësimet e tyre.”
157. Dhe që të mos thoni: “Sikur të na kishte zbritur neve një libër, ne do të ishim edhe më të udhëzuar se ata. Juve ju erdhi nga Zoti juaj argumenti, ju erdhi udhëzimi dhe mëshira. E kush është më zullumqar se ai që argumentet e Zotit i konsideron të rreme dhe ua kthen shpinën atyre? Ne do t’i godasim me ndëshkimin më të rëndë ata që ua kthejnë shpinën argumenteve Tona, dhe për shkak të gjynaheve që bëjnë.
158. Vallë, a mos po presin tani t’u vijnë engjëjt, të vijë Zoti yt ose të vijnë disa nga shenjat e Zotit tënd?! Por ditën kur të vijnë disa shenja të Zotit tënd, askujt nuk do t’i vlejë besimi, nëse nuk ka besuar më parë ose nuk ka bërë asnjë të mirë prej besimit të tij. Thuaj: “Prisni, se edhe ne jemi duke pritur!”
159. Vërtet për ata që e përçanë fenë e tyre dhe u ndanë në grupe, ti nuk ke asnjë përgjegjësi. Çështja e tyre është vetëm tek Allahu. Ai do t’u tregojë se çfarë kanë bërë.
160. Kush vjen me një të mirë, ai do të shpërblehet dhjetëfish, e kush vjen me një të keqe, ai do të ndëshkohet vetëm për të. Atyre nuk do t’u bëhet asnjë padrejtësi.
161. Thuaj: “Vërtet Zoti im më udhëzoi në rrugën e drejtë e në fenë e vërtetë. Ajo është feja e Ibrahimit, që ishte larg besimeve të kota; ai nuk ishte idhujtar!
162. Thuaj: “Namazi im, kurbani im, jeta ime dhe vdekja ime janë thjesht për Allahun, Zotin e botëve!
163. Ai është i Pashoq! Për këto jam urdhëruar dhe unë jam i pari i të bindurve!”
164. Thuaj: “A të kërkoj tjetër zot veç Allahut, kur Ai është Zoti i çdo gjëje?! Secilit i rëndon e keqja e vet dhe askush nuk do të mbartë barrën e tjetrit. Mandej, kthimi juaj është te Zoti juaj, i Cili do t’ju tregojë për kundërshtimet mes jush.”
165. Është Ai që ju bëri zëvendësues në tokë dhe disa nga ju i ngriti një shkallë më lart se të tjerët, për t’ju sprovuar në atë që ju ka dhënë. Allahu është ndëshkues i shpejtë dhe, pa dyshim, Ai është Falës e Mëshirues.